طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار

آنچه در این مطلب می‌خوانید

در این مقاله قصد داریم تا درخصوص طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار اطلاعات کافی خدمت شما عزیزان ارائه دهیم. چنانچه در مناطق پربارش زندگی می کنید و قصد احداث باغ دیم در اراضی شیبدار منطقه خود دارید این مقاله را از دست ندهید.

احداث باغات دیم در اراضی شیبدار از جمله روشهای کاربردی و بهبود معیشت روستاییان در کوتاه مدت به شمار می رود. در حال حاضر اراضی شیبدار کشور، در گستره وسیعی تحت کشت دیم محصولات زراعی نظیر گندم، جو و محصولات متنوعی از حبوبات قرار دارد.

علاوه بر مناطق یاد شده که به واسطه بارندگی مناسب، روش کشت مناسب و رعایت شیب مناسب جهت کشت، از تولید نسبتا خوبی برخوردار است، بخشهای عمده اراضی کشور، گرچه ممکن است از بارندگی خوبی برخوردار باشند ولی به دلیل شیب زیاد (بالاتر از ۱۵ درصد)، خاک نسبتا نامناسب از شرایط مناسبی جهت کشت زراعی برخوردار نمی باشند.

در این اراضی، شیب زیاد و بعضا کمبود بارندگی و عدم رعایت شرایط کشت در اراضی شیبدار، موجب کاهش توان زیستی خاک شده و به مرور زمان، کاهش حاصلخیزی، فرسایش خاک و فراهم شدن شرایط سیلخیزی منطقه را به دنبال خواهد داشت.

با این توصیف محدودیتهای کشت دیم محصولات زراعی و باغی در اراضی شیبدار را می توان عمدتا شامل شیب زیاد و بعضا بارندگی کمتر از ۴۰۰ میلیمتر عنوان نمود.

نظر به اینکه تمرکز سکونتگاهها در بخش وسیعی از کشور در محدوده مناطقی با بارندگی کمتر از ۴۰۰ میلیمتر و اراضی با شیب زیاد قرار دارد، لذا ارائه روشهای مناسب جهت جایگزینی کشت محصولات زراعی جهت بهره برداری مناسبتر از اراضی و بهبود معیشت مردم، ضروری به نظر میرسد؛

از این رو توسعه باغات روی این اراضی می تواند جایگزین مناسبی بدین منظور باشد. ازدیاد روز افزون جمعیت و به تبع آن افزایش نیاز بشر به مواد غذایی، استفاده بهینه و علمی از منابع موجود در بخش کشاورزی را اجتناب ناپذیر ساخته است

استعداد و پتانسیل ایران در احداث باغ دیم در اراضی شیبدار

یکی از مهمترین دلایلی که طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار در ایران طرفداران زیادی دارد، این است که کشور ایران از پتانسیل بالایی برای احداث باغ در اراضی شیبدار برخودار است.

نظر به اینکه اولویت احداث باغ در اراضی شیبدار برای مناطقی است که دارای بارندگی بیش از ۳۰۰ میلیمتر است، حسب مطالعات انجام شده ۲۸ میلیون هکتار از مساحت کشور دارای بارندگی بالای ۵۰۰ میلیمتر سالیانه و این میزان با احتساب ۴۰۰ میلیمتر؛ بیش از ۴۱ میلیون هکتار است.

مطابق شواهد، سوابق درخت کاری و باغ داری از قدیم تاکنون و همچنین برابر مطالعات انجام شده تقریبا درکلیه استان های کشور احداث باغ به صورت دیم و آبیاری تکمیلی و آبی ممکن و مقدور است اما، مناطقی که در این رابطه پتانسیل و استعداد بهتری دارند و از اولویت برخوردارند.

این مناطق درکشور بیشتر در استان های گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خوزستان، کردستان، لرستان، کرمانشاه، ایلام، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، زنجان، قزوین، سمنان، قم ، اصفهان و مرکزی قرار دارند.

چه گونه های گیاهی در اراضی شیبدار کاشته می شود

بسیاری از گونه ها و ارقام قابلیت کشت در اراضی شیبدار را دارند اما برتری انتخاب با گونه هایی است که ضمن سازگاری کامل با اقلیم، از نظر اقتصادی، بازار پسندی، قابلیت صادراتی، ارزش غذایی و ارزش افزوده، مزیت نسبی داشته باشند که از جمله آنها می توان به بادام، انگور، فندق، زیتون، توت، انار، انجیر، سنجد، عناب، زرشک، گل محمدی و انواع گیاهان دارویی اشاره کرد.

مراحل احداث باغ دیم

در طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار نیز مانند سایر طرح های توجیهی، باید مراحل راه اندازی کسب و کار را مشخص نمود. به این ترتیب فرد متقاضی بهتر می تواند مسیر خود را یافته و با توجه به شرایط و امکانات نتیجه بهتری خواهد گرفت.

۱- انتخاب اراضی

انتخاب اراضی اولین و مهمترین مرحله در طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار است.

برای این منظور، اراضی دولتی قابل واگذار و بهره برداران علاقه مند به احداث باغ توسط کارشناسان باغبانی با استفاده از دستگاه GPS ، ( سیستم موقعیت یاب جهانی ) از نظر ارتفاع، درصد شیب، جهت شیب، نوع خاک، راه های ارتباطی و دسترسی به آب آبیاری تکمیلی و … ارزیابی شده و اراضی بسیار مستعد انتخاب می گردد.

۲- آزمایش خاک

در این مرحله از طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار، نسبت به نمونه برداری خاک اقدام می گردد.

به این ترتیب که از هر قطعه تقریباً یک هکتاری سه نقطه انتخاب و در هر نقطه چاله ای به عمق ۱ متر حفر و از هر چاله ۳ نمونه به عمق های۳۰-۰ ، ۶۰-۳۰ و ۹۰-۶۰ سانتی متر برداشت می شود.

و خاک های حاصل از هر عمق را با هم مخلوط نموده و یک نمونه خاک برای تجزیه به آزمایشگاه خاک شناسی تحویل می گردد. بعد از حصول نتایج آزمون خاک تصمیم گیری در خصوص احداث باغ دیم در قطعه مورد نظر امکان پذیر خواهد بود.

۳ – تهیه نقشه کاشت

به منظور محاسبه سطح زمین و تعداد نهال مورد نیاز، مشخص کردن محل غرس نهال و فواصل بین ردیف ها و روی ردیف ها، نقشه کاشت با استفاده از دوربین ( یا بصورت دستی ) تهیه می گردد.

که با توجه به بررسی های بعمل آمده جدول زیر برای فواصل کاشت درختان و تعداد آنها در هر هکتار برای استانهای سردسیری توصیه می شود.

۴- چاله کنی

به منظور فراهم کردن شرایط مطلوب ریشه دوانی برای درختان، شکستن و از بین بردن لایه های سخت مسیر ریشه و افزایش حجم خاک در اطراف ریشه ها و ایجاد بستر مناسب با حجم کافی، کار چاله کنی با استفاده از بیل مکانیکی یا دستی انجام می گیرد.

ابعاد چاله به میزان ۱ ×۱× ۱ متر می باشد. در جریان کندن چاله ها ،خاک سطحی به لحاظ بالا بودن میزان مواد آلی، رنگ تیره و مواد غذایی بیشتر می باشد در یک طرف چاله ریخته شده و با خاک تحت الارض که خاکی فقیر با رنگ روشن می باشد مخلوط نمی گردد.

خاک زیرین در طرف دیگر چاله ریخته شده برای درست کردن بانکت ها استفاده می گردد و برای داخل چاله از خاک سطح الارض مخلوط با کود دامی پوسیده استفاده می شود بهتر است کندن چاله ها در پائیز صورت گیرد

چون در این فصل فرصت کافی برای ذخیره رطوبت ناشی از نزولات جوی وجود دارد و کار غرس نهال در اواخر اسفند ماه – اوایل فروردین صورت می گیرد. (البته بهتر است برای کاشت گونه مو و انجیر عمق چاله بیشتر در نظر گرفته شود.)

۵- تهیه نهال

موضوع مهم دیگری که باید در طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار در نظر داشت، تهیه نهال مناسب برای این کار است. در تهیه نهال رعایت نکات زیر حائز اهمیت می باشد:

نوع نهال انتخابی دارای کیفیت مطلوب میوه دهی باشد.
هنگام تهیه ی نهال باید سعی شود کلیه نهال ها دارای ریشه قوی و سالم باشد.
از آنجائیکه در باغات دیم آب مورد نیاز ، فقط از طریق بارندگی تامین می شود لذا از گونه های مقاوم به کم آبی استفاده گردد. برگ های این گونه ها کوچک و کرکدار ، سیستم ریشه دارای کارآیی خوب و پراکنش مناسب می باشد.

۶-کاشت نهال

عملیات کاشت نهال بعد از سپری شدن سرمای زمستان و مساعد شدن هوا صورت می گیرد در هنگام کاشت نهال باید ابتدا ریشه را با یک قیچی تیز هرس کرد تا:
اولاً: سر ریشه اصلی قطع و گیاه تحریک به تولید ریشه فرعی بیشتری شود.
ثانیاً: سر ریشه ها که ا کثراً در اثر کنده شدن از خاک خزانه زخمی و به طور نامرتب قطع شده دارای یک سطح صاف گردد زیرا ریشه های زخمی و سر ناصاف سریعا مورد حمله انواع قارچ ها و باکتری ها قرار می گیرند و از بین می روند ، در حالیکه اگر محل بریده شده صاف باشد به راحتی ترمیم می شود و از نفوذ عوامل بیماری زا جلوگیری می کند.

۷- آبیاری تکمیلی

یک نوبت آبیاری بلافاصله بعد از کاشت و ۲ نوبت بعدی در طول فصل تابستان صورت می گیرد برای این منظور از تانکر های آبرسانی استفاده می شود آب مصرفی برای هر نهال غرس شده ۳۰ لیتر می باشد.

۸- سر برداری نهال

به منظور ایجاد ورشد شاخه های فرعی امری ضروری به نظر می رسد در مورد نهال بادام سر برداری اولیه از ارتفاع ۷۰ – ۶۰ سانتی متری الزامی است . در مورد نهال انگور از آنجائی که در ته چاله کاشته می شود تنها یک شاخه قوی برای رشد کردن و سر آوردن از چاله کاشت لازم است .

۹- واکاری

در چاله هایی که نهال ها به نحوی از انحاء خشک شده اند و اصطلاحاً نگرفته اند بایستی اقدام به واکاری ( جایگزینی نهال جدید ) نمود واکاری در بهار سال دوم کاشت انجام می گیرد .

۱۰- بانکت بندی

در اراضی شیب دار به منظور جمع آوری و ذخیره سازی آب باران و جلوگیری از جریان یافتن آب های سطحی بر روی دامنه ها از بانکت های هلالی شکل استفاده می شود روش کار به این صورت است که بالاترین نقطه زمین مورد کشت و در فواصل مورد نیاز، مسیر را مشخص می سازند .

فاصله نهال های کاشته شده روی ردیف باید مساوی فاصله بین ردیف ها و یا کمتر از آنها باشد . در تهیه دیواره بانکت از خاک زیرین چاله استفاده می شود و نحوه استقرار بانکت ها به صورتی است که انتهای یکی با وسط بانکت پائینی در یک راستا قرار می گیرند .

ارتفاع لبه بانکت ها باید حداقل ۴۰ سانتی متر منظور گردد. برای جلوگیری از تخریب بانکت ها در اثر بارندگی و جریان آب بهتر است روی بانکت ها سنگ چینی شود.

۱۱-نگهداری بعد از احداث باغ دیم

باغ دیم به مراقبت های ویژه ای نیاز دارد تا بتواند به نحو مطلوب رشد کرده و تولید محصول کند

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار

نرخ برابری دلار : ۲۷۰۰۰ تومان
سطح زیر کشت : ۱۰ هکتار
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۱۵۰ میلیون تومان (بدون احتساب هزینه های سرمایه گذاری)
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۲۸ درصد

نتیجه گیری

در این مقاله سعی نمودیم تا درخصوص طرح توجیهی احداث باغ دیم در اراضی شیبدار اطلاعات کافی خدمت متقاضیان این کار ارائه کنیم. همان طور که می دانید برای اخذ وام و تسهیلات، نیاز به طرح توجیهی به روز و اختصاصی دارید.

از آنجا که آمار و ارقام ارائه شده در این مقاله به صورت تقریبی است، برای برای درخواست طرح توجیهی و بروز کردن طرح موجود در این مقاله با شماره های 09120213393 – 02188323274 تماس بگیرید.